Inleiding
Via deze rubriek wensen wij u als fervente hengelaar te informeren over de huidige problematiek en actualiteit rondom het gebruik van lood. Lood is namelijk een zogenaamd ‘zwaar metaal’ met een giftige invloed op mens, dier en milieu. De negatieve effecten op mens en dier kunnen hele lange tijd onopgemerkt blijven om vervolgens, soms zelfs ettelijke jaren later, tot uiting komen. Langdurige blootstelling aan lood kan leiden tot onomkeerbare schade aan de hersenen met dementie tot gevolg.
Het is dus niet zonder reden dat reeds enkele decennia geleden zo vaak als mogelijk afgestapt werd van het gebruik van lood voor dagdagelijkse doeleinden in ons leven, denk maar aan drinkwaterleidingen uit lood, loodverf en andere toepassingen zoals de klassieke loodbatterij/-accu . Enkele eeuwen geleden gebruikte men zelfs borden en bekers uit lood, en maakten vrouwen gebruik van cosmetica op basis van loodpoeder om die mooie bleke tint te bekomen.
Lood vond velerlei toepassingen in ons dagelijkse leven in vaak gebruikte materialen omdat het net een heel gemakkelijk verwerkbaar materiaal is en gemakkelijk vindbaar. Ga zelf maar eens na hoeveel woorden je gebruikt of spreekwoorden je kent die de term “lood” bevatten…
Een code voor loodgebruik...?
Enige jaren terug werd lood reeds gebannen in de jacht, benzine, verf,…. De huidige ‘loodhagels’ bestaan uit staal, bismuth en andere metaallegeringen om de impact op het milieu zo veel mogelijk te beperken.
Voor het gebruik van lood in de sportvisserij werd door het ANB (Agentschap Natuur en bos) een loodcode opgesteld die raadpleegbaar is in het Reglement Openbare Visserij (sinds 2019)
Daarnaast werd de loodcode ook met ingang van 2019 opgenomen op het Vlaams visverlof.
Wat (be)weegt er op beleidsniveau?
De Europese Commissie gaf reeds in oktober 2019 de opdracht aan het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECH) om een zogenaamd ‘restriction proposal’ (restrictie voorstel) te formuleren voor het gebruiken en het in de handel brengen van lood in hengelsportmateriaal en munitie. Het doel van dit voorstel bestaat uit het verder uitwerken van wettelijke beperkingen in 2024. Het ambitieniveau is op heden echter nog onduidelijk. In de regel worden adviezen van het ECH overgenomen in het Europees beleid. Naar alle verwachtingen wordt eind dit jaar (2020) duidelijk welke richting Europa zal inslaan inzake vislood.
In Vlaanderen is er vooralsnog geen sprake van een verbod op het gebruik van lood in de hengelsport maar werd in elk geval de toon gezet om te zorgen voor een duidelijke bewustwording van iedereen die lood gebruikt en stil te staan bij de schadelijke gevolgen voor de gebruiker en het milieu. Deze sensibilisering, in combinatie met het aanbieden van voldoende informatie over loodalternatieven om het gebruik van het klassieke vislood in al zijn vormen zo veel mogelijk te verminderen, is daarin prioritair.
Een taak die Sportvisserij Vlaanderen tot zich neemt en waarvoor ze op verschillende fronten samenwerkt met diverse overheidsinstanties. Het doel bestaat erin om het gebruik van loodalternatieven in onze sport/hobby uit te testen, te beoordelen en te ijveren voor een groter aanbod van geschikte en vooral betaalbare alternatieven.
Rol van Sportvisserij Vlaanderen
Als grootste belangenvereniging voor de georganiseerde hengelsport in Vlaanderen wensen wij ons in te zetten om zoveel mogelijk te sensibiliseren inzake de schadelijke gevolgen van lood op het milieu en het niveau van het organisme (mens en dier) en informeren we onze leden naar de beschikbaarheid van bestaande alternatieven. Sportvisserij Vlaanderen stelt daarom haar kennis en informatie beschikbaar aan wetenschappelijk onderzoek inzake loodalternatieven in de hengelsport. Ze formuleert adviezen op basis van haar kennis, de ingenomen standpunten en het aanwezige draagvlak van haar aangesloten leden, bij de opmaak van zgn. beleidsinformerende nota’s (BIN). Dergelijke nota’s doen dienst als wetenschappelijk basis voor de beleidsmakers.
Middels enkele sporttechnische artikelen trachten we een duidelijk beeld te schetsen van de beschikbare alternatieven en hun eigenschappen binnen de diverse hengeldisciplines. Daarvoor werden loodalternatieven door ons aangekocht, met behulp van het Agentschap Natuur en Bos (ANB) en ter beschikking gesteld van enkele testvissers op zoet water en vanuit een samenwerking met het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ ) en de FOD Leefmilieu-Dienst Marien Milieu, werden heel wat alternatieven gratis tot onze beschikking gesteld voor de zilte hengeltechnieken.
In de verhaallijn onderaan kan u een overzicht raadplegen van alle berichtgevingen en artikelen die we reeds publiceerden in ons ledenblad HENGELsport met betrekking tot het onderwerp Loodalternatieven.
Voor meer informatie en vragen rondom het gebruik van lood of loodvervangers kan U steeds bij ons terecht via info@sportvisserijvlaanderen.be
Sportvisserij Vlaanderen nam de gelegenheid te baat om haar inzichten en adviezen te verstrekken voor de opmaak van deze beleidsinformerende nota (VLIZ)
Verleye, T.J., Devriese, L. (2019). Beleidsinformerende Nota:
Valt er te zwichten voor loodvrije werpgewichten? De haalbaarheid van het
gebruik van visloodalternatieven in de recreatieve hengelvisserij op zee. VLIZ
Beleidsinformerende nota’s BIN 2019_003. Oostende, 28 pp.
Lees via onderstaande link de volledige BIN:
De sportvistechnische mogelijkheden op en aan zee. Daniël Wintein en Peter Deheyder gingen voor u aan de slag. Lees hun bevindingen hieronder:
Loodvervangers op zee-een haalbare kaart
- HENGELsport HS 1 - 2020
Rules of engagement
Als veteraan van vele vliegvisoorlogen zag Guido Vinck de laatste decennia lood als verzwaring in vliegbindpatterns drastisch verminderen, heden ten dage is lood, op wat uitzonderingen na, bijna helemaal verdwenen binnen de vliegvisserij. Lees dit boeiende artikel hieronder verder:
Dossier loodvervangers-Vliegvissers koplopers voor loodvervangers
- HENGELsport 4 - 2019
Ivo Crabbe en Bruno Herremans, roofvissers pur sang, testen voor ons de loodvrije alternatieven in hun discipline. Lees dit boeiende verslag via de link hieronder:
Dossier loodvervangers-Twee crack's, één loodvrije missie!
- HENGELsport 2 - 2019
Loodgebruik, historisch verlies een code voor loodgebruik...dit moet je weten! Gevolgd door een bespreking van loodalternatieven in de karpervisserij door Jeffrey Bobbaers . Lees hieronder het dubbelartikel:
Dossier loodvervangers-code loodgebruik - loodalternatieven in de karpervisserij
- HENGELsport 1 - 2019
Een historisch moment voor de sportvisserij in Nederland...op 22 mei (2018) werd de Green Deal Sportvisserij Loodvrij ondertekend. Lees het artikel hieronder:
Sportvisserij op korte termijn loodvrij?
- Actualiteit-HENGELsport 4 - 2018
Mike Aubry denkt na over zijn visserij en reikt enkele innovatieve ideeën aan. Lees het hieronder:
Tactical thinking-Steen Versus lood
- HENGELsport 1 - 2018
In de aanloop naar een gebruiksverbod wil de European Fishing Tackle Trade Association (EFTTA) het loodgebruik in de hengelsport vanaf 2020 aantoonbaar terugdringen. Lees hieronder het volledige artikel:
Milieucelnieuwsbrief loodvervangers
- HENGELsport 3 - 2017
